Xukunka Nuunta Iyo Tanwiintu Leeyihiin
XukunkaNuunta Reeban Iyo Tanwiinta.
halkaan hoose ka dhagyso asagoo cod ah
Nuunka reeban waa midka kamaran xarakada sida kor dhig hoos dhig iyogodaal wana sidaan An IyoCan
أَنْ
ْعَنْ- عن
tanwiin: waa nuun riiban uu zaa'id ah waxayna raacdaa magacyada
dhamaadkooda dhawaq ahaan aana ku jirin quraalka.
Tanwiin.
Tanwiin waxaa la dhahaa laba kordhig laba hoos dhig iyo labo godid. Sidan-
ama sida baytan
ٍ
Laba kordhig وَلَيَكُوناً
حَكِيمٌ عَلِيمٌLabo god
جُرُفٍ هَارٍLabo hos dhig.
Sawirkaan Eeg 4Xaaladood
s
Meeqa Xaaladood AYeey Leeyihiin. nuunta iyo tanwiintu
Ama Meeqa Xukun Ayeey yeshaan
Waxay leedahay Afra Xaaladood ama xukun.
1.IdhaarMuujin wa la cadeya boskoda laga so sara hadii 6xaraf ee dhunta kadaba yimadan ee kala ahhamza 2 haa 3 cayn 4 xaa 5 qayn 6 khaa
2.Idqaam Is Dhex Galin nuunti iyo tanwinti waxa la dhex galinayaamarkay kadaba
yimadan xuruufta idqamka ee yarmaliina waa 1.yaa 2 raa 3 miim 4 nuun 5 waaw 6 laam
3.Iqlaab Badalid nuunti iyo tanwintii miimba lo roga hadi ba kadaba dhacdo ب
4.Ikhfa;aQarin wa la qarsha nunti iyo tanwinti hadi 15 xaraf kadaba timado.
waana inta ka soo hartay xuruufta kore.
Id-haarku?
Jawab: Al-Ith-Haar .
Luqada Carabiga Waxaa Lagu Dhaha Bayaan Oo ah Cadayn. Ama muujin.
Isdilaaxana: In Laga Soo Saaro Xaraf walba Booskiisa Ayadoon La Quneeyn.
Xarfaha Id-haarku waa 6 oo kala ah sidan.
(ء ، هـ ، ع ، ح ، غ ، خ)
Waxa lagu kulmiya orahdaan
Eeg Melahay ka bilabanayan
خي هاك علماً حازه غير خاسر)
ama
أن قاب عني حبيبي همني خبرة*
Xarfahaha idhaarku Waa lix 6- waxaana lagu kulmiyaa hadalkaaga ah 1*Akhii 2*Haaka* 3Cilman 4 *Xaasahuu5 *Qayru 6 *Khaasir*
Tusaale Nuunta Reeban Oo laba Kalmadood Ah.
Sifiican ula soco nuunka hadii lixda xaraf oo idhaarku ka gadaal maraan waa la muujinayaa
(ء ، هـ ، ع ، ح ، غ ، خ)
1.Hamza nuun ka hormartay
أ-مَنْ آمَنَ
2.Haa nuun ka hormartay
ه-مَنْ هَاجَرَ
3.Cayn nuun ka hormartay
ع-وَمَنْ عَادَ
4Xaa nuun ka hormartay
ح-فَإِنْ حَاجُّوكَ
5.Qayn nuun ka hormartay
غ-مِنْ غِلٍّ
5.Khaa nuun ka hormartay kudhaqaaq
خ-مِنْ خَيْر
1.Hamza Nuun Reeban Ka hormartay oo Halkalma wadagalay Caday hee
أ- يَنْأَوْنَ
2.Haa Nuun reeban Ka hormartay oo Halkalma wadagalay Caday hee
ه-مِنْهَاجاً
3.Cayn Nuun Reeban Ka hormartay oo Halkalma wadagalay Caday hee
ع-أَنْعَمْتَ
4.Xaa. Nuun Reeban Ka hormartay oo Halkalma wadagalay Caday hee
ح-يَنْحِتُونَ
5. Qayn Nuun Reeban Ka hormartay oo Halkalma wadagalay Caday hee
غ- فَسَيُنْغِضُونَ
6. Khaa Nuun Reeban Ka hormartay oo Halkalma wadagalay Caday hee
خ-وَالمُنْخَنِقَةُ
Tusaalaha tanwiinta
Ufiirso Hadii Lixdii Xaraf Mid Kamid Ah Horteeda tanwiin AY Dhacdo Waa La Muujinaya. cadaynayaa
Ogsoonoow marwalba tanwiinta 6 xurufta 6daa laba jumlo ayeey kala galaan.
1.Hamza Tanwiin Ka Hormartay Caday hee
أ-جناتٍ أَلْفَافاً
2.Haa Tanwiin Ka Hormartay Caday hee
ه-جُرُفٍ هَارٍ
3.Cayn Tanwiin Ka Hormartay Caday hee
ع-سَمِيعٌ عَلِيم
4.Xaa.Tanwiin Ka Hormartay Caday hee
ح-عَلِيماً حَكِيماً
5.Qayn Tanwiin Ka Hormartay Caday hee
غ-عَزِيزٌ غَفُورٌ
6.Khaa Tanwiin Ka Hormartay Caday hee
خ-يَوْمَئِذٍ خَاشِعَةٌ
-------------------------------------------------
halkaan ka dhagayso idqaamka
Idqaam
Wuxuu ka koban yahay 6xaraf wana 2nooc
يرملون
1.idqaam La Quneeyo waana 4 xaraf (w y m n) lagu kulmiyo yanmu) ama yuumin"ينمو "ama" يومن
2. Idqaam aan la qunayn wana 2xaraf laam iyo raa
Tusaalayaal4ta xaraf ee la quneeyo.
Ogsoonoow idqaamka la quneeyo ma noqdo ilaa laba kalmadood mahanee
1.Nuun reeban ay yaa xarakaysan kadaba yimid:﴿مَن يَقُولُ﴾Qunee
2.Nuun reeban uu nuun xarakaysan kadaba yimid﴿مِن نِّعْمَةٍ﴾Qunee
3. Nuun reeban uu miim xarakaysan kadaba yimid،﴿مِّن مَّلْجَأٍ﴾،Qunee
4. Nuun reeban uu waaw xarakaysan kadaba yimid﴿مِن وَلِيٍّ﴾،Qunee
1. Tanwiin ay yaa xarakaysan kadaba yimid﴿وَبَرْقٌ يَجْعَلُونَ﴾Qunee
2. Tanwiin ay nuun xarakaysan kadaba yimid،﴿يَوْمَئِذٍ نَّاعِمَةٌ﴾Qunee
3.Tanwiin ay yaa miim xarakaysan kadaba yimidQunee﴿عَذَابٌ مُّقِيمٌ﴾Qunee
4. Tanwiin ay waaw xarakaysan kadaba yimid﴿يَوْمَئِذٍ وَاهِيَةٌ﴾... Qunee
Idqaamka aan Qunada Lahayn ama Aan La Qunayn
Hadii Nuun reeban gadasgeeda Ay dhacaan laba Xaraf Laam Iyo Raa Waa Nuuntii 2labadaas xaraf aya la dhex galinaya ayadoon la qunayneeyn.
Tusaale
1.Nuun Reeban ka gadaal martay Laam xaarakaysan
منْ لَدنهugu dhawaaq miladunhu
ومن لستمugu dhawaaq wamalastum
2.Nuun Reeban ka gadaal martay Raa xaarakaysan
منْ رَبِهمugu dhawaaq mirabihim
1.Tanwiin gadaal martay Laam xaarakaysan
ويلٌ لكل همزةugu dhawaaq waylulikuli
خيراً لكمugu dhawaaq khayralahum
2.Tanwiin gadaal martay Raa xaarakaysan
غفورٌ رحيمugu dhawaaq qafuururaxiim
Fiiro gaara Hadii Hal Jumlo ay wada galaan nuun reban iyo 4xaraf waa la mujinaya wana la cadaynayaa
﴿دنيا﴾Muuji nuunta dunyaa
﴿بُنْيَانًاmuuji nunta Bunyaanan
صِنْوَانٌMuuji Sinwaanun
﴿قِنْوَانٌMuuji nunta QInwaanun
------------------------------------------------------------------
Iqlaaab.
Iqlaabku Waa rogid ama gadin
Nuuntii reebanayd ama tanwiintii hadii hal xaraf ee Baa kadaba timaado waxaa loo badalayaa Miim
Xuruufta iqlaabku wa hal xaraf (B)
3sedex nooc ayaan u qaybinaynaa
1.Nuun Reebaan baa xarakaysan kadaba timid Nuuntii Miim u badal Waana Hal Kalmo.
أَنْبِئْهُمْ). ugu dhawaaq Ambi'hum
2.Nuun Reebaan baa xarakaysan kadaba timid Nuuntii Miim u badal Waana labo kalmo ay kala galen
(مِنْ بَيْنِهِمْ).ugu dhawaaq mimbaynihim
3 Tanwiin baa kadaba timid tanwintii miim u rog
(عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ). ugu dhawaaq caliimumbidaati suduur
----
Ikhfaa
waa Qarin Nuuntii iyo tanwiintii waxa lagu dhexqarinayaa 15xaraf ee ikhfaaga
meel u dhaxysa sidii idhaarka iyo idqaamka eeg shadmasarna ikhfaaga
Xuruuftiiisa waa 15 xaraf
ص – ذ – ث – ك- ج – ش – ق –س -د – ط - ز - ف – ت- ض - ظ
lagu kulmiyo دم طيبا زد في تقى ضع ظالما
Eeg sawirka
Xukunka Nuunta Iyo Tanwiintu Leeyihiin
Bismilaah Wa nastahiicihu ALle La Kaasho Niyadana Hagaaji oo Wajiga alle u baro xusuusnoow in ajar ku socdo Qalbigana Gali In uu sahlanyay oo fududyahay Allena UU Ku sahlayo Wakhtigana Ilaasho oo so xadir 30 mints ayu socon dona insh-allah