Makhaarijta xuruufta iyo naynaasahoda
waa casharkeena caway allaha ino sahlo amin
Makhaarijta xuruuftu ka so baxan waa 17
5 melood bey ka so kala baxaan ama 5 bos ama 5 xubnod.
1. jawf 1makhraj
2. xalqi 3 makhraj
3.lisaan 10 makhraj
4.shafatan 2makhraj
5.khyshuum 1makhraj
isu gayn wa 17 makhraj
sharaxaaad
1. jawfka waa daloolka u dhaxeeya dhuunta iyo afka waxa ka so baxa
xuruufta hawada ama madka oo kala ah alif reban kor dhig ka horeeyo
waw reeban godniin ka horeeyo iyo yaa reeban hoos dhig ka horeeyo
waxaa lagu naynaasaa xuruuf jawfiyah
mesha ama boska 2aad waa xalqi waxa lagu naynasa xuruuf xalqiyah
sawrka dhunta arag
2. xalqiga ama hunguriga waxa ka soo baxa 3 makhraj makhrajka
kobad wa dhinta mesha u shishysa aqsal xaqlqi hamza iyo haa
makhrajka labad wa dhexda dhunta wasadul xaqli waxa ka so
baxa cayn iyo xaa
kan 3aad waa mesha dhunta u sokaysa adnal xaqli waxa ka so baxa qayn iyo khaa
xubinta 3aad waa carabka
carabku waxa ka soo baxa 10 makhraj 18 xaraf ba ka so kala baxa 4
qaybod ayeeyna 18 makhraj ka so kala baxaan
mesha kobaad waa aqsal xaqlqi waxa ka so baxa labo makhraj oo ay ka
soo kala ah qaaf iyo kaaf
Qaafku wuxu ka so baxa carabka mesha u fog dhabxaga sare ayuu ay qabsanayaa
waliba qaybta jilicdan
kaafkuna carabka mesha u fog iyo dbaxanaga sare qaybta adag
arag sawrka
waxaa lagu naynaasaa xuruuf lahwiyah
---------------
mesha labaad waa wasadul lisan bartankisa
makhrajkaa waxa ka so wada baxa sedex xara
f jiim shiin iyo yaa madiyada mahan .
carabka bartankisa wuxuu qabsanaya dhabxanaga sare
eeg sawrka
waxaa lagu naynaasaa xuruuf shajariyah
--------
mesha 3aad wa carabka xaafadiisa dhinacyadisa waxa ka so baxa laba makhraj
oo ay ka soo kala baxaan 2xaraf daad iyo laaam
sawrada iyo sharaxada carabka horaan u soo sharaxay qofkii raba ha ugu
laabto linkiga hoose
--------------------------
meesha 4aad waa darfu lisaan waxa ka so baxa 5 makhraj oo ay
ka soo baxaan 11 xaraf aan fah faahino
makhrajka 1aad waxaa ka soo baxa nuun
wuxuu ka soo baxaa darafka carabka iyo hilibka ilka ku waregsan
makhrajka 2aad waxaa ka soo baxa raa
waxay ka soo baxdaa darafka carabka ama dhabarka
carabka iyo hilibka ku waregsan ilkaha sare eeg sawirka.
laam raa nuun waxaa lagu magacaabaa xuruuf dalqiyah
------------------------
makhrajka3aad waa للطاء و الَّدال والتاء
waxaa ka so baxaan carabka foodiisa ayaa ku qabanysa foolasha sare salkoooda
eeg sawirka
waxaa lagu naynaasaa xuruuf asliyah
-------------
makhrajka 4aad waxa ka so baxa ص – س – ز
waxay ka so baxan darafka carabka iyo ilkaha sare iyo kuwa hose dhexdooda
arag sawirka
waxaa lagu naynaasaa xuruuf nadciyah
-------
Makhrajka 5aad waa ( ظ –
ذ – ث )
Waxay ka so baxaan darafka carabka iyo fooda ilkaha sare folasha.
aragsawrka
waxa lagu magacaba xuruuf lathawiyah
--
Xubinta ama mesha 4aad ee makhrjtu ka so baxaan waa bashimaha
bashimaha waxaa ka soo baxa 2makhraj oo ay ka soo kala baxaan 4xaraf
waxaa lagu magacaabaa xuruuf shafiwiyah
makhrajka 1aad waxaa ka soo baxa 3xaraf للباء و الميم و الواو
baadu waxay ka so baxda labada basihumood
dhexdoda marka la isku qabto arag sawra.
miimku wuxuu ka so baxa labada mashmood marka la isku qabto
arag sawrka
waaw
makhrajka waaw - waawgu wuxu ka so baxa labada bashimood
marka la kala qado wana wawga aan madka ahayn
eeg sawrka
makhrajka 2aad faa
( الفاء )
waxay ka so baxda bashinta hoose iyo foolasha sare marka la isku qabto
faa baa miiim waxaa lagu naynaasaa xuruuf shafawiyah
booska u danbeeya ee 5aad waxaa la dhaha khayshuum
waxaa ka soo baxa qunaha xuruufta waxa qune leh 2 xaraf nuun iyo miim
Xuruufta iyo naynaasahooda
1 Xuruuf jawfiyah alif waw yaa waa xurufta madka
2 Xuruuf xalqiyah hamza haa cayn xaa qayn iyo khaa
3 Xuruuf lahwiyah qaaf iy kaaf
4 Xuruuf shajariyah shiim shuun yaa
5 Xuruuf asliyah siin saad iyo zaay
6 Xuruuf nadcuyah daa daal iyo taa
7 Xuruuf lathwiyah thaa ظ thaal iyo thaa
8. Xuruuf shafwiyah faa baa miiim
wabilahi tawfiq ducada hanaga ilawin
wabilahi tawfiiiq
Makhaarijta xuruufta iyo naynaasahoda
waa casharkeena caway allaha ino sahlo amin